Trzciel, dnia: 18 kwietnia 2013 r.

GP.6220.1.2013.JG

P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 123, art. 141 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), w związku z art. 63 ust 1 i 4, art. 64 ust. 1 pkt 1 i 2, a także art. 66 i art.68 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r, Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.), a także § 3 ust 1 pkt 5, pkt 66a, pkt 66d rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r, Nr 213 poz. 1397), po rozpatrzeniu wniosku złożonego przez Panią Agnieszkę Olek - pełnomocnika firmy Sich Polska,  Ewa Chorążewicz, Skoki 12,  66-300 Międzyrzecz

postanawiam

1.   nałożyć obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia polegającego na remoncie i przebudowie jazu oraz budowie elektrowni wodnej wykorzystującej piętrzenie wody do celów energetycznych na działce nr 1 położonej w obrębie Rybojady, gm. Trzciel, powiat międzyrzecki, woj. lubuskie.

2.    ustalić zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko poprzez:
     *   analizę wszystkich elementów raportu dla przedsięwzięcia zgodnie z art. 66 ustawy z  dnia 03 października 2008 r. (dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.)
    *   ze  szczególnym uwzględnieniem:
wpływu przedsięwzięcia na przyrodę Pszczewskiego Parku Krajobrazowego w miejscu inwestycji i obszarze jego oddziaływania oraz zgodność przedsięwzięcia z celem powołania parku krajobrazowego, oddziaływanie inwestycji na krajobraz doliny rzeki Obry, jako jednej z ważniejszych form geomorfologicznych chronionej w parku krajobrazowym, wpływ planowanej inwestycji na zasoby przyrodnicze ekosystemu rzeki Obry powyżej i poniżej jazu iglicowego w Rybojadach oraz jezior przez które przepływa, szczególnie na modyfikacje obecnych warunków wodnych (stan i przepływ) i zachowanie ciągłości migracyjnej organizmów wodnych (szczególnie chronionych gatunków ryb),wpływu planowanej inwestycji na cele ochrony rezerwatu przyrody „Jezioro Wielkie”.
wpływ inwestycji na chronione gatunki i siedliska przyrodnicze, w tym stanowiące przedmioty ochrony obszarów Natura 2000 „Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry” PLH080002 i PLB080005, występujące w strefie jej oddziaływania,
wskazanie obszaru zasięgu oddziaływania (cofki) planowanego piętrzenia na jazie do wysokości 1,5 m i do rzędnej ok. 52 m n.p.m., w tym na dopływach Obry położonych w obszarze Natura 2000 np. z jezior Proboszczowskie i Głębokie, Wędromierz oraz chronionych siedlisk przyrodniczych lasów i mokradeł z nimi związanych, analizy oddziaływania przedsięwzięcia na wody z punktu widzenia celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry,

przeprowadzenia szczegółowej analizy wpływu inwestycji na środowisko łącznie ze sporządzeniem mapy zasięgu wystąpienia zalewów i podtopień poniżej poziomu gruntu zagrażających siedliskom na nisko położonych terenach doliny,
możliwości kumulowania się oddziaływań w przypadku planowanej budowy jazu pomiędzy Jeziorem Konin i zalewem Obry zwanym Jeziorem Małym łączącym się z Jeziorem Wielkim.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 25.01.2013 r. Pani Agnieszka Olek jako pełnomocnik Firmy  SICH Polska - Ewa Chorążewicz, Skoki 12, 66-300 Międzyrzecz złożyła w Urzędzie Miejskim w Trzcielu wniosek, z dnia 21.01.2013 r., o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia dla inwestycji polegającej na remoncie i przebudowie jazu oraz budowie elektrowni wodnej wykorzystującej piętrzenie wody do celów energetycznych na działce nr 1, (należącej do Skarbu Państwa) położonej w obrębie Rybojady, gm. Trzciel, powiat międzyrzecki, woj. lubuskie. Dostęp do terenu inwestycji odbywać się będzie przez  działkę leśną nr 2227/2 położoną w obrębie Borowy Młyn, gm. Pszczew.
Inwestorem i stroną w postępowaniu jest  SICH Polska – Ewa Chorążewicz Skoki 12, 66-300 Międzyrzecz.

Burmistrz Trzciela przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach pismem znak GP.6220.1.2013.JG, z dnia 01.02.2013 r, zwrócił się do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wlkp. oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Międzyrzeczu o opinię, czy dla planowanej inwestycji zachodzi obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

Powiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przesłano do stron pismem znak: GP.6220.1.2013.JG, z dnia 01.02.2013r., Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego z siedzibą w Gorzowie Wlkp. powiadomiono pismem znak: GP.6220.1.2013.JG z dnia 04.03.2013 r., natomiast społeczeństwo obwieszczeniem zamieszczonym na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego w Trzcielu, Urzędu Gminy w Pszczewie, na tablicy ogłoszeń w m. Rybojady oraz  obwieszczeniem zamieszczonym w BIP.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Międzyrzeczu opinią sanitarną znak: NS-NZ-771-4-OOPŚ/1-13/13, z dnia 18.02.2013 r. (d.w. 19.02.2013 r.) poinformował, ,ze nie zachodzi potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska – w piśmie znak: WOOŚ II-4240.61.2012.AN, z dnia 21.02.2013r. (d.w. 25.02.2013r.) wyraził opinię, że dla planowanego przedsięwzięcia polegającego na remoncie i przebudowa jazu iglicowego na rzece Obrze w m. Rybojady oraz budowie elektrowni wodnej wykorzystującej istniejące piętrzenie wody dla celów energetycznych istnieje konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz ustalił zakres raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, który powinien być opracowany w pełnym wymiarze zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 03.10.2008r. ooś (Dz.U. nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem takich elementów jak:
1.wpływ przedsięwzięcia na przyrodę Pszczewskiego Parku Krajobrazowego w miejscu inwestycji i obszarze jego oddziaływania oraz zgodność przedsięwzięcia z celem powołania parku krajobrazowego,
2.oddziaływanie inwestycji na krajobraz doliny rzeki Obry, jako jednej z ważniejszych form geomorfologicznych chronionej w parku krajobrazowym,

3.wpływ planowanej inwestycji na zasoby przyrodnicze ekosystemu rzeki Obry powyżej i poniżej jazu iglicowego w Rybojadach oraz jezior przez które przepływa, szczególnie na modyfikacje obecnych warunków wodnych (stan i przepływ) i zachowanie ciągłości migracyjnej organizmów wodnych (szczególnie chronionych gatunków ryb),
4.wpływ planowanej inwestycji na cele ochrony rezerwatu przyrody „Jezioro Wielkie”.
5.wpływ inwestycji na chronione gatunki i siedliska przyrodnicze, w tym stanowiące przedmioty ochrony obszarów Natura 2000 „Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry” PLH080002 i PLB080005, występujące w strefie jej oddziaływania,
6.wskazanie obszaru zasięgu oddziaływania (cofki) planowanego piętrzenia na jazie do wysokości 1,5 m i do rzędnej ok. 52 m n.p.m., w tym na dopływach Obry położonych w obszarze Natura 2000 np. z jezior Proboszczowskie i Głębokie, Wędromierz oraz chronionych siedlisk przyrodniczych lasów i mokradeł z nimi związanych,
7.analiza oddziaływania przedsięwzięcia na wody z punktu widzenia celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry,

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 5, pkt 66a i 66d rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz. 1397), planowana inwestycja jest przedsięwzięciem mogącym potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla którego obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko może być stwierdzony na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm), zatem stanowi przedsięwzięcie określone art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r.
 W myśl art. 71 ust. 2 pkt 2 ustawy o ooś, dla planowanych przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, o którym mowa a art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o ooś, wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed wydaniem decyzji wymienionych w art. 72 ust. 1, art. 72 ust. 1 pkt 1a ustawy ooś.

Z załączonych do wniosku dokumentów wynika, że inwestycja planowana jest na rzece Obrze w km 7 + 795 na dz. nr 1 – stanowiącej koryto rzeki Obry, obręb ewidencyjny Rybojady, Gmina Trzciel – właściciel Skarb Państwa, władający Marszałek Województwa Lubuskiego, dojazd do inwestycji przez dz. nr . 2227/2, obręb ewidencyjny Borowy Młyn, Gmina Pszczew, właściciel Skarb Państwa, władający Nadleśnictwo Trzciel. Planowana inwestycja ma na celu wykorzystanie energii wodnej do produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem istniejącego, na rzece Obrze, jazu iglicowego mogącego piętrzyć wodę do wysokości 1,5 m.
W ramach prac konieczne będzie przeprowadzenie remontu istniejącego jazu iglicowego w sposób zapewniający możliwość zamontowania na nim turbin wodnych. Preferowane będzie zastosowanie turbiny Archimedesa przystosowanej do pracy przy niskich spadach i przepływach odpowiadających przepływowi rzeki Obry. Nie wyklucza się jednak możliwości zastosowania innego rodzaju turbiny wodnej (np. Turbina Kaplana lub Lewarowa).
Obiektami towarzyszącymi turbinie wodnej jest kanał, w którym turbina będzie zamontowana, progi podpierające u góry i u dołu oraz budynek, w którym zainstalowane będą urządzenia prądotwórcze połączone technologicznie z turbiną wodną: generator (prądnica asynchroniczna), szafa sterująca oraz układy elektryczne i układ pomiarowy produkowanej energii elektrycznej. Planowany do posadowienia budynek będzie miał powierzchnię do 50 m2, przeznaczony będzie wyłącznie do obsługi elektrowni wodnej. Planuje się posadowienie budynku murowanego zapewniającego niski poziom emisji hałasu związanego z pracą elektrowni wodnej. Wstępnie określono potencjał energetyczny rzeki Obry w analizowanym miejscu na ok. 220 kWh.
W wyniku realizacji inwestycji powstanie Mała Elektrownia Wodna o maksymalnej mocy oddawanej do sieci na poziomie ok 220 kW (0,220 MW) przy planowanym spadzie do 1,5 m. Piętrzenie projektowane jest do rzędnej ok. 52 m n.p.m. Planowane jest przyłączenie do sieci energetycznej linią kablową 15 kV z istniejącej stacji transformatorowej zlokalizowanej w pobliżu obiektu elektrowni.
Planowana MEW na jazie w Rybojadach realizowana będzie poniżej rezerwatu przyrody „Jezioro Wielkie”. Plan ochrony rezerwatu ustanowiony Zarządzeniem Nr 36/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17 września 2012 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Jezioro Wielkie” (Dz.Urz. Woj. Lub.  z dnia 17.09.2012 r., poz. 1672) definiuje cel ochrony jako zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych biotopów lęgowych oraz miejsc żerowania i odpoczynku ptaków wodnych. Przyrodniczymi i społecznymi uwarunkowaniami realizacji tych celów jest między innymi:
zachowanie siedlisk przyrodniczych Natura 2000: 3150-2 - Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne z Nympheion, Potamion, 9170-1-Grąd środkowoeuropejski, 91E0-3 – Niżowy łęg jesionowo - olszowy Fraxino-Alnetum:
konieczność zabezpieczenia przed zmiana stosunków wodnych w otoczeniu rezerwatu.

Spośród zagrożeń plan ochrony identyfikuje niewłaściwy poziom wody, a jako działanie eliminujące lub minimalizujące wskazuje utrzymywanie zmiennego i odpowiednio wysokiego stanu wody w jeziorze, poprzez wykorzystanie jazu na rzece Obrze w Rybojadach. Ponadto wskazuje, że lokalizację przedsięwzięć mogących wpływać na stosunki wodne w rezerwacie należy rozpatrywać uwzględniając uwarunkowania przyrodnicze rezerwatu i cel jego ochrony.

Uwzględniając łącznie uwarunkowania związane z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, określone w art. 63 ustawy  z dnia 3 października 2008 r., po analizie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia oraz karty informacyjnej, stwierdzono, że planowane przedsięwzięcie nie jest zlokalizowane na obszarach wybrzeży, obszarach górskich, w strefach ochronnych ujęć wód i obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych, , obszarach, na których standardy jakości środowiska zostały przekroczone, obszarach o krajobrazie mającym znaczenie historyczne, kulturowe lub archeologiczne, obszarach o znacznej gęstości zaludnienia, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej.
Planowane przedsięwzięcie nie jest zaliczane do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w rozumieniu art. 248  ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – prawo ochrony środowiska, nie występuje w wykazie obiektów,  wymienionych w art. 135 ust 1 w/cyt. ustawy, dla których mogą być tworzone obszary ograniczonego użytkowania. Ze względu na lokalizację oraz zakres przedsięwzięcia nie zachodzi ryzyko transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Planowane przedsięwzięcie zlokalizowana jest na obszarach wodno-błotnych, obszarach leśnych i obszarach przylegających do jezior, a także leży w granicy Pszczewskiego Parku Krajobrazowego, dla którego obowiązuje reżim ochronny ustanowiony na podstawie ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku (Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.) zawarty w Rozporządzeniu nr 22 Wojewody Lubuskiego z dnia 15 listopada 2004 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego Nr 91, poz. 1358). Ta forma ochrony przyrody obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości zrównoważonego rozwoju. W trakcie kwalifikacji inwestycji rozpatrywano przede wszystkim jej zgodność z ograniczeniami działalności wynikającymi z listy zakazów cytowanego wyżej rozporządzenia. Inwestycja nie dotyczy większości zakazów parku krajobrazowego, bądź nie będzie prowadzić do ich naruszenia. Inwestycja jest przedsięwzięciem mogącym potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wobec tego jego realizacja koliduje z zakazem pkt 1 cytowanego rozporządzenia Wojewody Lubuskiego, to jest: zakazuje się realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zakaz ten nie ma charakteru obligatoryjnego Odstępstwo od jego stosowania przewiduje art. 17 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody wskazując, że nie dotyczy on realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest obowiązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrodę parku krajobrazowego.

Teren, na którym przewiduje się realizację w/w przedsięwzięcia nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W niedalekim sąsiedztwie planowanej inwestycji znajduje się działka nr 237 (obecnie podzielona na mniejsze działki), dla której opracowano zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem terenu pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, pod tereny zieleni, rekreacji i sportu.
Teren inwestycji położony jest natomiast w granicach obszaru Natura 2000 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry PLH080002, w granicach obszaru Natura 2000 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry PLB080005, w granicach Pszczewskiego Parku Krajobrazowego.
Przedmiotem ochrony ww. obszarów Natura 2000 jest między innymi siedlisko 91E0 łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe. Powierzchnie tego siedliska występują przy północnym brzegu Obry w okolicy mostu na rzece Obrze w ciągu drogi powiatowej Trzciel-Pszczew i dalej przy brzegach jeziora Rybojadzkiego, a przy wypływie z niego rz. Obry stwierdzono stanowisko chronionego kumaka nizinnego. Planowane stałe piętrzenie na jazie do rzędnej 52 m n.p.m. będzie modyfikowało dotychczasowe stany wody rz. Obry i jezior przez które przepływa, przy warunkach których wykształciły się obecne siedliska łęgowe i siedlisko chronionego gatunku płazów. Kolejnym aspektem związanym z inwestycją jest przerwanie ciągłości migracyjnej organizmów wodnych. Z treści dołączonej karty informacyjnej wynika, że śruba Archimedesa, określana jest jako turbina wodna „fishfriendly”, spełnia wymagania dotyczące zapewnienia migracji ryb, wskazując brak potrzeby budowy przepławki. Ten aspekt należy poddać szczegółowej analizie w ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na obecne zasoby przyrodnicze rz. Obry i jezior, przez które przepływa poprzez udokumentowanie takiego stwierdzenia aktualną wiedzą (literaturą, badaniami naukowymi). Jest to ważne, gdyż jednym z gatunków ryb chronionych w rz. Obrze jest koza. W chwili obecnej jaz nie piętrzy wody w zakresie jaki zamierza realizować inwestycja. Spadek rzeki Obry w okolicy jazu jest bardzo niski (rzędu 0,1‰) stąd zasięg cofki przy piętrzeniu na wysokość 1,5 m do rzędnej 52 m n.p.m. obejmie obszar jeziora Wielkiego, rezerwatu przyrody i prawdopodobnie także występujące powyżej jeziora Miejskie czy Lutol. Określenie zasięgu oddziaływania jest więc kluczowe dla rozstrzygnięcia wpływu inwestycji na przyrodę.
Przedmiotowe przedsięwzięcie wiąże się z pracami wykonywanymi w obrębie rzeki Obry, w związku z powyższym mając na uwadze zapis art. 81 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, należy dokonać analizy oddziaływania inwestycji na wody z punktu widzenia celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza.
W związku z licznymi pisemnymi uwagami mieszkańców gminy Trzciel, posiadających grunty użytkowane rolniczo w pobliżu planowanej inwestycji, należy rozważyć możliwość powstania konfliktu społecznego – zdecydowany sprzeciw mieszkańców dla realizacji przedsięwzięcia.

Z uwagi na rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia, uwarunkowania lokalizacyjne oraz brak możliwości jednoznacznego i pełnego oszacowania skutków ekologicznych planowanego przedsięwzięcia, niezbędne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko.

W związku z powyższym oraz w oparciu o cytowane na wstępie przepisy postanowiono jak w sentencji.

POUCZENIE

Na niniejsze postanowienie służy stronom zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gorzowie Wlkp. za pośrednictwem Burmistrza Trzciela w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

Otrzymują:

1. Inwestor – Sich Polska, Ewa Chorążewicz, Skoki 12, 66-300 Międzyrzecz
2. Marszałek Województwa Lubuskiego, ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra
3.  Gmina Trzciel, ul. Poznańska 22, 66-320 Trzciel
4.  Nadleśnictwo Trzciel, ul. Świerczewskiego 18, 66-320 Trzciel
5.  Zarząd Dróg Powiatowych, ul. Słoneczna 24, 66-300 Międzyrzecz
6.  Gmina Pszczew,  ul. Rynek 13,  66-330 Pszczew
7.  Henryk Wydrych,  Rybojady 26,  66-320 Trzciel
8.  Mieczysław Szkolny,  ul. Mieszka I 16,  66-008 Świdnica
9.  Wioletta i Jan Klus,  Rybojady 50,  66-320 Trzciel
10. Agata Hofmann,  Rybojady 35,  66-320 Trzciel
11. Marek Turno, Rybojady 27, 66-320 Trzciel
12. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego, ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
13. A/a

Do wiadomości:

1. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska
    ul. Jagiellończyka 8,  66-400 Gorzów Wlkp.
2.  Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
     Os. Centrum 16,  66-300 Międzyrzecz